In veilige haven

Nederland geldt als een burgerlijk land. ‘Of wij hoog of laag springen’, zo schreef Johan Huizinga al, ‘wij Nederlanders zijn allen burgerlijk, van den notaris tot den dichter en van den baron tot den proletarier.’ Wellicht dat deze overmaat aan burgerlijkheid heeft geleid tot een blinde vlek bij historici, althans wat betreft de negentiende eeuw. Anders dan in Duitsland of Groot-Brittannië zijn de burgerlijke groepen en hun cultuur in dit bij uitstek burgerlijke tijdperk nauwelijks onderzocht en over het familieleven van de negentiende-eeuwse burgers weten we helemaal weinig. De lezer van dit boek dringt door tot het privéleven van de gegoede burgerij in het negentiende-eeuwse Rotterdam. Achtereenvolgens passeren jeugd en opvoeding, liefde en huwelijk, het huiselijk leven van het getrouwde stel, de oude dag en het overlijden de revue. Een beschouwing over de koestering van het familieverleden sluit het boek af.